Je kunt het hele gesprek met Johan Reekers bovenaan dit artikel beluisteren
Johan Reekers werd 66 jaar geleden geboren zonder benen, moest leren lopen op protheses. ‘En die waren toen nog van hout’, lacht hij erbij. We zitten aan de keukentafel van zijn appartement in Haaksbergen. Aan de muur een paar mooie herinneringen uit zijn loopbaan, op tafel tal van knipsels en plakboeken van zijn carrière als zitvolleyballer, atleet en handbiker. ‘Ik kom uit een sportfamilie. Mijn vader tafeltenniste, met mijn broers heb ik gevoetbald – voor zover dat kon uiteraard. Je kunt wel zeggen dat ik balverliefd was. Als er een bal in de buurt was, vergat ik alle andere dingen om me heen.’
“Atletiek vond ik een beetje een rare sport: je gooit zo’n speer een eind weg en moet hem dan zelf weer ophalen”
Reekers probeert in het revalidatiecentrum waar hij elke twee jaar opnieuw moet leren lopen op nieuwe protheses – simpelweg omdat hij groeit – allerlei sporten. Het wordt zitvolleybal. Op 17-jarige leeftijd maakt hij zijn debuut in het Nederlands team. ‘De coach zag iets in mij en ik mocht meteen in de basis starten. Gelukkig maar, want ik ben nooit een goede bankzitter geweest’, lacht vijfvoudig Haaksbergens Sportman van het Jaar. Toch is het niet als zitvolleyballer dat hij zijn eerste Spelen (Toronto 1976) meemaakt. De sport staat op dat moment nog niet op het paralympisch programma.
Omdat zitvolleybal een binnensport is, ligt de competitie in de zomer stil. Met zijn teamgenoten doet hij in die maanden aan atletiek. En vooral voor de werpnummers heeft hij talent. Vrij snel krijgt hij de vraag: wil je niet naar de Paralympische Spelen? ‘Ik moest daarvoor wel stoppen met zitvolleybal. Een lastige keuze, maar omdat ik heel graag naar de Spelen wilde, heb ik ‘ja’ gezegd’, vertelt Reekers. ‘Al wist ik wel dat het maar voor een jaar was. Ik vond atletiek maar een beetje rare sport: je gooit zo’n speer een eind weg en moet hem vervolgens zelf weer ophalen.’ Als speerwerper wordt Reekers vierde op de Spelen.
We bladeren door de plakboeken voor knipsels van toen. Een van de kranten omschrijft het evenement in Toronto als “Olympische Spelen voor sportlieden met een lichamelijke handicap”. Johan lacht: ‘Zo zouden we het nu ook niet meer doen. Maar je moet die periode ook niet vergelijken met nu. Alles was anders. Maar elk tijdperk heeft wel zijn charmes. Toen ik in 1976 naar mijn eerste Spelen ging, werd bij medailleceremonies het volkslied gespeeld op een cassettebandje met een megafoon voor de speaker. Dat kun je je nu niet meer voorstellen. Maar als we over twintig jaar terugkijken op hoe de sport nu is, dan denken we er misschien net zo over. Je kunt wel zeggen dat het toen weinig met topsport te maken had, maar op dat moment was dat het hoogste dat je kon halen.’
“Voor de Spelen van Beijing in 2008 was ik de beste. Waarom ik toen thuisgelaten werd, weet ik tot op de dag van vandaag niet”
Dat “hoogste wat je kunt halen” bereikt Reekers liefst negen keer: hij staat tussen 1976 en 2016 vijf keer op de Paralympische Spelen als zitvolleyballer, één keer als atleet en drie keer als handbiker. Het hadden er minstens twee meer kunnen zijn, maar om verschillende redenen ging hij niet naar Seoul (1988) en Beijing (2008). ‘In 1985 kregen we bij het zitvolleybalteam een nieuwe bondscoach, die wilde gaan bouwen aan een nieuwe ploeg. Hij zette me op de bank. Toen heb ik gezegd: dat doe ik niet’, zegt Reekers met een glimlach. ‘Als je op een gegeven moment niet goed genoeg meer bent, of niet meer mee kunt, mag zoiets. Maar hij wilde een sterk team veranderen. Daar was ik het niet mee eens. Twee maanden voor de Spelen werd ik gebeld of ik toch mee wilde, maar dat heb ik niet gedaan. Ik wilde het goed doen of niet.’
Waarom hij in 2008 niet geselecteerd werd, blijft ook voor Reekers zelf een raadsel. Als handbiker won hij in Athene, in 2004, de eerste Nederlandse handbikemedaille ooit: brons. In een spannende sprint miste hij maar net het goud. ‘En in de jaren erna was ik de beste. Maar ik ging niet. Niemand snapte het, meerdere selectieleden zijn procedures gestart om er iets aan te doen. Ik won alle wedstrijden, maar werd thuisgelaten. En degene die wél ging, finishte op meer dan tien minuten … Ik wil niet zuur klinken, maar daar is me wel een medaille ontnomen. Waarom? Ik weet het niet.’
Pas op het moment dat Eelke van der Wal – de huidige prestatiemanager paralympische sport bij NOC*NSF – bondscoach werd, keerde Reekers terug in de selectie. ‘Eelke zei heel simpel: ik kijk niet naar leeftijd, maar puur naar prestaties.’ Op 53-jarige leeftijd werd Reekers zelfs voor het eerst professioneel topsporter. ‘Als ik weer naar de Paralympische Spelen wilde, moest ik stoppen met werken en me volledig focussen op het handbiken. Dat heb ik gedaan. Sindsdien heb ik een topsportstatus gehad bij NOC*NSF, met bijbehorend salaris.’ In 2012 en 2016 ging hij als handbiker naar de Paralympische Spelen.
Op 30 juni loopt zijn ‘contract’ bij sportkoepel NOC*NSF af, later dit jaar krijgt hij zijn eerste AOW; een mooi moment om een definitieve punt achter zijn sportcarrière te zetten. Dat doet hij komende zondag met een feestje voor familie en (sport)vrienden. Reekers zegt: ,,Ik ga het zeker missen, de lol is er nog lang niet af. Maar ik kan nu zelf bepalen dat ik stop in plaats van dat iemand dat voor me gaat beslissen.’
Tekst: Robin Wubben/ParaWatcher, foto’s: Mathilde Dusol
Share this post